ေမဃေျမမွ ခ်စ္စရာ ဓေလ့မြန္မ်ား (ရြီးသူ - ညီလတ္ေထြး)

Manaung

Burma or Myanmar, Burmese or Burman, Rangoon or Yangon

BurmaorMyanmar[1]

ကြန္ျမဴနစ္တေစၦႏွင့္ ဖက္ဆစ္သရဲ

Communist Ghost and Military Facist[1][1]

Were Chin Soldiers Made Scapegoats? By Zaw Htwee Maung

Were Chin Soldiers Made Scape Goats

ျမန္မာ့ရိုးရာ သခ်ၤာကိန္းဂဏန္းမ်ား

Burmese Numbers[1]

A Brief Political History of Ne Win by U Khin Maung Saw

Userper Ne Win[1]

ဗိုက္တာမင္ D

ရဟိႏိုင္ေသာ အစားအေသာက္တိ

ႏို႕၊ ငါးဆီ၊ ေထာပတ္၊ အ၀ါေရာင္ ႀကက္ဥႏွစ္။ အရီျပားကိုက်လာေရ နီေရာင္ျခည္ကလည္း ဗုိက္တာမင္D ကို ပီးသည္။

အဓိက လုပ္ရပ္တိ
အရိုးနင့္ သြားတိကို ဖြံ႕ျဖိဳးစီျခင္းနင့္ ထိန္းသိမ္းစီျခင္း၊ ကယ္လစီယမ္ဓာတ္ စုပ္ယူမွဳကို ေထာက္ကူျခင္း။
ဗိုက္တာမင္ဓာတ္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား နည္းပါးေက ျဖစ္တတ္ေသာ လကၡဏာတိ အရိုးေပ်ာ့ျခင္း၊ အရိုးဆံုးရွံဳးျခင္း၊ အရိုးအက္ကြဲျခင္း။

ဗိုက္တာမင္ဓာတ္ အလြန္အမင္းမ်ားလာေက ျဖစ္တတ္ေသာ အက်ိဳးဆက္တိ
ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခုိက္စီျခင္း၊ ႏူးညံ့ေရ တီခ်ဴးတိမွာ ကယ္လစီယမ္တိ စုပံုလာျခင္း၊ စိတ္က်ေရာဂါစဲြကပ္ျခင္း၊ အသက္ဆံုးရွံဳးျခင္း (အလြန္အမင္းသံုးစဲြမွဳေႀကာင့္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ျပီး အသက္ဆံုးရွံဳးႏိုင္သည္။)

Insel. Paul M.; Roth, Walton T.; Core Concepts in Health with Additional Readings from Georgia Institute of Technology, page 339, 10th Edition, Mc Graw Hill, New York, 2008.

ဗိုက္တာမင္ A

ရဟိႏိုင္ေသာ အစားအေသာက္တိ

ႏို႕၊ ေထာပတ္၊ အသည္း၊ cheese၊ မုန္လာဥနီ၊ ဟင္းခနီ (ဟင္းႏုႏြယ္) (spinach)၊ လိေမၼာ္ေရာင္နင့္ အစိမ္းရင့္ေရာင္ အသီးအရြက္မ်ား။

အဓိက လုပ္ရပ္တိ
မ်က္စိအာရံု၊ အသားအေရ၊ နေခါင္းေႀကာင္းတမ္းမ်ား၊ ပ ဇ၊ အစာေခ်ပ်က္ျခင္းနာင့္ဆီးပိုင္းဆိုင္ရာ လမ္းေႀကာင္းမ်ား၊ ကိုယ္ခံအားလုပ္ငန္းရပ္မ်ား စသည္ရို႕ကို ထိန္းသိမ္းပီးျခင္း။

ဗိုက္တာမင္ဓာတ္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား နည္းပါးေက ျဖစ္တတ္ေသာ လကၡဏာတိ
ညဥ့္ဘက္ မ်က္စိမွဳန္ျခင္း၊ အရီျပားခန္းေျခာက္ျခင္းနင့္ အရီျပားကြာျခင္၊ ကူးစက္ပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္လြယ္ျခင္း၊ အစာစားခ်င္စိတ္ မဟိျခင္း၊ သြီးနီဥ နည္းျခင္း (anemia)၊ ေက်ာက္တည္ ေရာဂါ(kidney stones)

ဗိုက္တာမင္ဓာတ္ အလြန္အမင္းမ်ားလာေက ျဖစ္တတ္ေသာ အက်ိဳးဆက္တိ
အသည္းထိခုိက္မွဳ၊ ကုိယ္၀န္ပ်က္က်မွဳနင့္မြီးလာေရအဘုေခ်မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္တိပါလာမွဳ၊ ေဂါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေအာ့အန္ျခင္း၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျဖစ္ျခင္း၊ မူးေႏွာက္ျခင္း၊ အျမင္အာရံု ႏွစ္ထပ္ျဖစ္လာျခင္း (Double Vision)၊ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ အရိုးဆန္းမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာျခင္း။

Insel. Paul M.; Roth, Walton T.; Core Concepts in Health with Additional Readings from Georgia Institute of Technology, page 339, 10th Edition, Mc Graw Hill, New York, 2008.

ဆုိင္ကလုန္း ဂီရိ၏ ဒဏ္ခတ္သံ

ႏွစ္စုိင္ႏွစ္တုိင္း ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တုိင္း ၅ လံုးေလာက္စီ ျဖစ္ေပၚတတ္ျပီးေက ေအႏွစ္ခါေတာ့ အားလံုးသိကတ္ေတအတုိင္း ဆုိင္ကလုန္း ဂီရိေရ ရခုိင္ျပည္ကို ေအာက္တုိဘာလ ၂၂ ရက္နိန္႕က ၀င္ေရာက္တုိက္ခတ္လို႕ လားခပါေရ။ တစ္နာရီကို ကီလိုမီတာ ၁၇၀ ထိ လီတိုက္အားဟိချပီးေက ကမ္းရိုးတန္းေဒသတိမွာ ဒီေရ ၁၂ေပေက်ာ္ထိ ျမင့္တက္ခေရလို႕ ဆိုပါေရ။ ကစၦပနဒီ အရိဘက္ကမ္းက ေသလာဂီရိေရ ရခုိင္သားတိအတြက္ မြန္ျမတ္လွစြာေသာ ဗုဒၶဘာသာနန္႕ မဂၤလာအေပါင္းကို ေဆာင္ႀကဥ္းပီးသေလာက္ ေအဂီရိကေတာ့ အမဂၤလာ အနိဌာရံုတိကိုရာ ေဆာင္ႀကဥ္းလာခပါေရ။ အျပစ္မဲ့ရခုိင္သူရခုိင္သားတိ ယင္းအမဂၤလာ၏ အက်ိဳးဆက္ကို ဆက္လက္ခံစားနိန္ရဆဲပါ။
ဆိုင္ကလုန္းဂီရိကေတာ့ ၀င္ေရာက္ တုိက္ခတ္ျပီးလို႕ အားအင္ေလ်ာ့ပါးလို႕ လားခပါပ်ာယ္။ ေယေကေလ့ မုန္တိုင္းခံ ရခုိင္ျပည္သူတိ၏ ဒုကၡကေတာ့ ေလ်ာ့လုိ႕မလားပါသိ။

အစိုးရ စာရင္းအရဆိုေက မုန္တိုင္းဒဏ္ေႀကာင့္ လူေပါင္း ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းေလာက္ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ကတ္ရေရလုိ႕ဆိုပါေရ။ အစိုးရက လူေပါင္း ၄၅ ေယာက္အနည္းဆံုး သီေရလို႕ ေျပာေကေလ့ ေဒသခံတိအဆိုအရ ေျမပံုတစ္ျမိဳ႕တည္းမွာပင္ အနညး္ဆံုး လူ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ သီလားေရလုိ႕ ဆိုပါေရ။ စုိက္ပ်ိဳးထြန္ယက္ေျမ ဧကေပါင္း ၁ ေသာင္း ၇ ေထာင္ ၅ ရာ၊ ငါးပုစြန္ကန္ ဧကေပါင္း ၅ ေသာင္း ၀န္းက်င္ ပ်က္စီးကတ္ရေရလုိ႕ ကုလသမဂၢ၏ လူသားခ်င္း စာနာကူညီေရး အဖဲြ႕ႀကီး OCHA က သူ႕၏ ႏို၀င္ဘာလ ၃၀ ရက္နိန္႕က ထုတ္ေတ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါေရ။ ငါးဖမ္းဘုတ္တိ၊ ကြဲၽႏြားတိ၊ တာတမံတိ၊ အိုးအိမ္ေက်ာင္းအေဆာက္အအံု စေရ တျခား ပစၥည္းဥစၥာ ဆံုးရွံဳးမွဳတိကလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ ေအခ်င့္တိက မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိကို ေရရွည္နလံထူရခက္စီေရ ဆံုးရွံဳးမွဳတိ ျဖစ္ပါေရ။

ခ်စ္စရာ့ ရကၡိတစိတ္
မုန္တုိင္းတုိက္ခတ္ျပီးလို႕ ႏွစ္လထဲကို ေရာက္လာေကေလ့ မုန္တုိင္းခံ ျပည္သူအမ်ားစုကေတာ့ နဂိုအေျခအေနကို မေရာက္ႏိုင္ပါသိ။ စားဖို႕ေသာက္ဖို႕အတြက္ ႏိုင္ငံတကာNGOတိ၊ ရခုိင္လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းတိ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတိကို အားကိုးနိန္ရတုန္း ျဖစ္ပါေရ။ ရခုိင္သဟာယအသင္းကဆိုေက မုန္တိုင္းတိုက္ျပီး ၂၄ ရက္ကနိန္ ဆန္တိ ၀ီပီးခပါေရလတ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအဖဲြ႕(WFP) စေရ အဖဲြ႕တိက ဆန္တိကို ၀ီပီးလာကတ္ပါေရလတ္။ အကူအညီပီးနိန္ေရ လူတစ္ေယာက္၏ေနာက္ဆံုးစာရင္းအရ WFPမွာ ၀ီစရာ ၃လစာ ဆန္ ဟိသိေရလို႕ ဆိုပါေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ အခင္ႀကီးဦးေအးသာေအာင္ဦးေဆာင္ေရ ALDအဖဲြ႕ကလည္း အကူအညီတိကို ကုိယ္တုိင္ဆင္းျပီးေက ပီးကတ္ပါေရ။ ႏိုင္ငံတကာရခုိင္အမ်ိဳးသားအသင္း WAOကလည္း သိန္းေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ေရ ရံပံုေငြတိကို ေကာက္ခံလို႕ ကူညီပီးနိန္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ တျခားအဖဲြ႕အစည္းတိလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ ေက်ာက္ျဖဴက ေဒသခံအဖဲြ႕တစ္ခုဆိုေက ရခုိင္ျပည္နယ္နိန့္လုပ္ဖို႕အတြက္ စီစိုင္နိန္စြာကနိန္ မုန္တုိင္း၀င္လာလုိ႕ ဒုကၡေရာက္ကတ္စြာနန္႕ လီေဘးကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းဘက္ကို ေျပာင္းျပီးေက လုပ္လားခကတ္ေတလုိ႕ သိရပါေရ။

ေအပိုင္ အေရးႀကီးေရခါ အားလံုး ၀ုိင္းျပီးေက ကူညီကတ္စြာေရ ခ်စ္စရာ ရကၡိတစိတ္ဓာတ္ေခ်ပါ။ ရခုိင္ျပည္သူတိအတြက္ ဆိုေရ ဦးတည္ခ်က္နန္႕ အားလံုးေသာ ရခုိင္အဖဲြ႕အစည္းတိက မႀကံဳစဖူး ရံပံုေငြေကာက္ခံ ကူညီမွဳေရ ေအတစ္ႀကိမ္ အမ်ားဆံုးဟိပါဖို႕။ ေယေကေလ့ လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းတိေရ လူမ်ား၏ အလွဴေငြေပၚမွာ မွီျပီးေက ပံ့ပိုးရစြာျဖစ္ေရအတြက္ေႀကာင့္ ေနာက္ထပ္ဇာေလာက္ ႀကာရွည္ေထာက္ပံ့ႏိုင္ဖို႕လဲ ဆိုစြာက စိုးရိမ္စရာပါ။ ေနာက္ဆံုးသိရေရ သတင္းအရ ဆိုေက အကူအညီပီးနိန္ကတ္ေတ ျပည္တြင္းအဖဲြ႕အစည္းတိက ေကာင္းနည္းလားပ်ာယ္လို႕ ဆိုပါေရ။ OCHA၏ ခန္႕မွန္းခ်က္အရ အမွန္တကယ္ လုိအပ္ေငြမွာ သန္းေပါင္း ၅၃ သန္း ျဖစ္ေကေလ့ ေလာေလာဆယ္ထိ ႏုိင္ငံတကာက ေဒၚလာ ၁၈ သန္းကို ကတိျပဳလွဴဒါန္းထားျပီးေက ကုလသမဂၢ ဗဟိုအေရးေပၚကူညီေရးရံပံုေငြထဲက သန္း ၆ သန္း၊ စုစုေပါင္း သန္း ၂၄ သန္းရာ ရထားပါသိေရ။ လိုအပ္ေငြ၏ ထက္၀က္ေတာင္ မျပည့္ပါသိ။

ရီ
လုိအပ္ခ်က္တိ အမ်ားႀကီးထဲက အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ ေသာက္ရီသန္႕ပဲ ျဖစ္ပါေရ။ ေသာက္ရီတြင္းတိကို ညစ္ညမ္းရီ၀င္လားလို႕ ေသာက္သံုးရီအခက္အခဲတိကလည္း ဟိတုန္းပါသိ။ ကြ်မ္းက်င္သူတိ၏ အဆိုအရ လူတစ္ေယာက္ေရ အစာမစားပဲ ရက္ ၅၀ တုိင္ေအာင္နိန္ႏိုင္ေကေလ့ ရီမေသာက္ပဲ ၃၊ ၄ရက္ေတာင္ မနိန္ႏိုင္လို႕ဆိုပါေရ။ ဇာျဖစ္လို႕လဲဆိုေက လူခႏၶာကိုယ္၏ ၅၀ ရာခုိင္ႏွဳန္းေက်ာ္ေရ ရီဓာတ္တိနန္႕ ဖြဲ႕စည္းထားလုိ႕ပါ။ တျခားအာဟာရတိနန္႕ အလီးခ်ိန္အားျဖင့္ ယွဥ္လုိက္ေက ရီက လူ႕ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အလိုအပ္ဆံုးအရာပါ။ နိန္စုိင္ အသက္ရွဳျခင္း၊ ေခြ်းထြက္ျခင္း၊ က်င္ႀကီးက်င္ငယ္စြန္႕ျခင္းတိက ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာဟိေရ ရီဓာတ္တိကို ေလ်ာ့ပါးစီပါေရ။ ယင္းအတြက္နန္႕ ကုန္လားခေရ ရီဓာတ္ကို ျပန္လည္အားျဖည့္ပီးဖို႕ လုိအပ္ပါေရ။

ရီဓာတ္မလံုေလာက္ပဲ ခႏၶာကိုယ္ထဲကနိန္ ရီဓာတ္ ၅ရာခုိင္ႏွဳန္းထိ ဆံုးရွံဳးလားခေက ေအာက္ပါလကၡဏာတိကို ခံစားလာႏိုင္ပါေရ။
၁။ ႏွလံုးခုန္ျမန္လာျခင္း၊
၂။ အသက္ရွဴျမန္လာျခင္း၊
၃။ ေခြ်းထြက္နည္းျခင္း၊
၄။ သီး (ဆီး) နည္းျခင္း၊
၅။ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္တက္လာျခင္း၊
၆။ အလြန္အမင္း ႏြမ္းနယ္လာျခင္း၊
၇။ ႀကြက္သားတိ ကိုက္လာျခင္း၊
၈။ ေဂါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေဂါင္းမူးျခင္း၊
၉။ ျခီလက္မ်ားမွာ စူးစူးရွရွ ခံစားမွဳတိ ရလာျခင္း ရို႕ျဖစ္ပါေရ။

ရီဓာတ္ ၁၀ ရာခုိင္ႏွဳန္း ဆံုးရွံဳးလားေကေတာ့ခါ ေအာက္ပါလကၡဏာျပင္းတိကို ခံစားလာႏိုင္ပါေရ။
၁။ ေအာ့အန္ျခင္း၊
၂။ ႀကြက္သားမ်ား အလြန္အမင္းကိုက္ခဲလာျခင္း၊
၃။ အရီျပား ကဲြျခင္း၊
၄။ ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္း အလြန္အမင္းျမန္လာျခင္း၊
၅။ အျမင္အာရံု ေမွးမိန္လာျခင္း၊
၆။ သီးေပါက္လွ်င္ နာက်င္လာျခင္း၊
၇။ စိတ္ရွဳပ္လာျခင္း၊
၈။ အသက္ရွဴရ ခက္လာျခင္း၊
၉။ တ ျခင္း (seizures)
၁၀။ ရင္ဘတ္နန္႕ ၀မ္းနာျခင္း
၁၁။ သတိေမ့ျခင္း။

လြန္ခေရ အပတ္ကေတာ့ခါ မိုး ၃ ရက္ေလာက္ရြာခလို႕ ရီကိစၥနည္းနည္း သက္သာလားခပါေရ။ ရီမျပတ္လားစီဖို႕ အတြက္ အဖဲြ႕တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း အ၀ီစိတြင္းတူးဖို႕၊ ဟိေရ ရီကန္တိ ညစ္ပတ္နိန္စြာကို ျပန္ပ်င္ဖို႕ လုပ္နိန္ကတ္ပါေရ။ အ၀ီစိရီကလည္း ေပ ၂၀၀ ထိတူးေကေတာင္ ရီက ေကာင္း မသန္႕လုိ႕ စက္ယႏၱရားတိနန္႕ ပိုအနက္ တူးႏိုင္ဖို႕ လုိေရလုိ႕ ျပည္တြင္းကူညီေရးအသင္း၀င္တစ္ေယာက္ အေျပာအရ သိရပါေရ။ ေႏြရာသီဆိုေက ရီယွားပါးမွဳ ပိုဆိုးႏုိင္လို႕ အ၀ီစီတြင္းတိကုိ အခ်ိန္မွီတူးႏိုင္ေက ေနာင္ေရရွည္အတြက္လည္း အဆင္ေျပလားဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။

အစားအစာ
ႀသစေႀတးလ်၊ အေမရိက စေရ ဗမာအစိုးရနန္႔ ပနံမသင့္ေရ ႏုိင္ငံတိက ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအဖဲြ႕ WFP (World Food Program)ကနိန္တဆင့္ လွဴဒါန္းဖို႕လို႕သိရပါေရ။ မတ္ထရစ္တန္ ၃၃၀၀ ဟိေရ အစားအေသာက္ လူသံုးကုန္တိကို ျဖန္႕ျဖဴးပီးနိန္ေရလို႕ OCHA အစီရင္ခံစာက ဆုိပါေရ။ ေနာက္ထပ္ အစားအစာ မတ္ထရစ္တန္ ၂၇၀၀ ကို စစ္ေတြ၊ ေျမပံု၊ ေက်ာက္ျဖဴ ျမိဳ႕တိကို ေလာေလာဆယ္ တင္ပို႕ဖို႕ဟိျပီးေက မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိအတြက္ မွ်၀ီပီးလာဖို႕လို႕ သိရပါေရ။ တျခားေဒသခံအဖဲြ႕အစည္းတိကလည္း ပံ့ပိုးကူညီနိန္ကတ္ပါေရ။ ယင္းအတြက္နန္႕ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္သူတိအတြက္ အစားအေသာက္ကေတာ့ လူတိုင္းအတြက္ မလုံေလာက္သိေကေလ့ ေလာေလာဆယ္အထိေတာ့ နိန္သာထိုင္သာ အေျခအေနမွာ ဟိနိန္ပါေရ။

နိန္ထုိင္ေရး
OCHA အစီရင္ခံစာအရ တာေပါလိမ္အဟတ္ေပါင္း ၉၃၀၀ ေက်ာ္၊ ျခင္ေထာင္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္၊ ေစာင္ေပါင္း ၆၀၀၀ေက်ာ္ နန္႕ တျခားအသံုးအေဆာင္ပစၥည္းတိကို ပီးထားေရလုိ႕ဆိုပါေရ။ ေယေကေလ့ ယင္းခ်င့္ေရ တကယ္တမ္း အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေတ လူ ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းနန္႕ ယွဥ္လုိက္ေက မေျပာစေလာက္ပဲ ဟိပါသိေရ။
တခ်ိဳ႕က အဖဲြ႕အစည္းတိက ယာယီတဲတိ ထိုးပီးပါေရလတ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း လဟာျပင္မွာ တာေပၚလင္မိုးလို႕နိန္ကတ္ရတုန္းပါသိ။ နိရဥၥရာသတင္းဌာနနန္႕ မိန္းျမန္းစြာမွာ ဦးေအးသာေအာင္က တခ်ိဳ႕ရြာသားတိေရ ပီးေရ တဲတိကို မယူ၀ံ့ႀကေႀကာင္း၊ ဇာျဖစ္လုိ႕လဲဆိုေက ယင္းတဲကို ျပန္အပ္ကတ္ရဖုိ႕ျဖစ္ေႀကာင္း၊ တကယ္လို႕ တစ္ခုခု ဥပမာ မီးစက်လို႕ အေပါက္ေခ် ေပါက္လားေက ေလ်ာ္ေႀကးပီးကတ္ရဖို႕ျဖစ္ေႀကာင္း ရြာသားတိကို ကိုးကားလို႕ ေျပာျပလားခပါေရ။

လီေဘးဒုကၡသည္တိကို အမ်ားႀကီးအကူအညီပီးနိန္ေရ ရခုိင္အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုကလည္း တာေပါလိမ္ဟတ္တိကို ၀ီပီးေႀကာင္း၊ တျခားလူတိကို တာေပါလိမ္ကို မလုိခ်င္လုိ႕ ေဒသထြက္ အုန္းတိ၊ ဓနိတိ ၀ယ္ဖို႕ ဖဲ့ခ်ာပီးကတ္ေႀကာင္း ယင္းအဖဲြ႕က ေျပာျပပါေရ။ အုန္းတိ၊ ဓနိတိ ေရာင္းလိုက္ေတ ေဒသခံတိမွာလည္း ဖဲ့ခ်ာ ရလားလုိ႕ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပလားကတ္ေႀကာင္း ေျပာျပပါေရ။ တခ်ိဳ႕ကလည္း မိမိအိမ္ကို ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ျပန္ပ်င္ဖို႕ႀကိဳးစားတုန္းသိလို႕လည္း ႀကားသိရပါေရ။

နဂိုအေျခအေနကို ေရာက္ဖို႕အတြက္ အခ်ိန္ယူျပီးေက ဆက္လက္ပံ့ပိုးႀကရဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။ နဂိုကတည္းက တစ္နိန္႕စားဖုိ႕ကို မနည္းယွာလုိ႕ ရုန္းကန္နိန္ကတ္ရစြာမွာ အဂုကိုယ့္ေဂါင္းထက္က ေခါင္းမိုးလည္းေျပာင္၊ ကိုယ့္ေဘးက နံရံေလ့ ေျပာင္၊ အားလံုးေျပာင္လားကတ္ပါပ်ာယ္။

ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ အရဆိုေက နပတ တုိင္းမွဴး စိုးသိန္းေရ မင္းျပားကို ေရာက္လာပါေရလတ္။ ေယေကေလ့ လီေဘးသင့္ျပည္သူတိကို ကူညီေရ သတင္းတစ္ခုေလ့ မပါပါ။ ေအေလာက္ဒုကၡေရာက္နိန္စြာကိုေတာင္ 'ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို စစ္ေဆး'ဆိုေရ ေဂါင္းစုိင္နန္႕ ၀ါဒျဖန္႕ေကာင္းနိန္တုန္း။ တကယ္တမ္းျဖစ္သင့္စြာက 'ေဒသျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စစ္ေဆး'လုိ႕ရာျဖစ္သင့္ပါေရ။ ျပည္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းတိကို မႀကည့္ခပံုေပါက္ပါေရ။ နဂိုကတည္းက မဖြံျဖိဳးစြာမွာ အဂု ဂ်ီးကပ္လမြဲျဖစ္နိန္ကတ္ရပါပ်ာယ္။ ယင္းခ်င့္ကိုေတာင္ မ်က္ႏွာေျပာင္တုိက္လို႕ ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရးဆိုျပီးေက ၀ါဒျဖန္႕ေကာင္းတုန္းပါသိ။

က်န္းမာေရး
မုန္တုိင္းက်ျပီးစ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ကနိန္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္နိန္႕ လူနာေပါင္း အေယာက္ ၂ ေသာင္း၀န္းက်င္ကို ကုသပီးခေရလို႕ က်န္းမာေရးလုပ္ငန္းရပ္တိကို လုပ္ေဆာင္နိန္ေရ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခု၏ စစ္တမ္းအရ သိရပါေရ။ ယင္းအထဲက အမ်ားစုေရ ပြန္းပဲ့ျခင္း၊ မ်က္စိနာျခင္း၊ ၀မ္းပ်က္ျခင္း စေရ ေရာဂါလကၡဏာတိကို ခံစားနိန္ရေရလုိ႕ ဆုိပါေရ။ UNFPA-MMAအဖဲြ႕က က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းတိက ေျမပံုျမိဳ႕မွာ ေဆးခန္းဖြင့္လွစ္ျပီးေက ကုသပီးနိန္ပါေရ။ ယင္းအဖဲြ႕ကပ်ာယ္ တျခား ေျမပံုျမိဳ႕နယ္က ရြာ ၂၈ ရြာကို လွည့္ျပီးေက ေဆး၀ါးကုသမွဳတိကို လုပ္ပီးပါေရ။ UNFPA-MSI အဖြဲ႕ကလည္း ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္က ရြာ ၁၂ ရြာကို လွည့္လည္ ကုသပီးပါေရ။ ယင္းအဖဲြ႕တိကပဲ တျခားသန္႕စင္ေရး ပစၥည္းတိ၊ ေဆး၀ါးတိကို ပီးခပါေရ။ အဂုက်လာေရ ကုလသမဂၢဗဟိုရံပံုေငြနန္႕ဆိုေက ယင္းလွည့္လည္ကုသေရးလုပ္ငန္းတိကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္လားႏိုင္ဖို႕လုိ႕လည္း သိရပါေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ တျခားအဖဲြ႕အစည္းတိကလည္း ရဟိေရ အခ်က္အလက္တိကို လုိက္လို႕ အေရးႀကီးေရ ရြာတိကုိ ဦးစားပီး ကူညီပီးနိန္ကတ္ပါေရ။ အထူးသျဖင့္ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိထဲက အေခ်တိ၊ ကုိယ္၀န္ေဆာင္တိကိုလည္း လုိအပ္ေတ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳတိကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီပီးနိန္ေရလုိ႕ ဆိုပါေရ။ ေယေကေလ့ လုိအပ္ခ်က္နန္႕ ပီးႏိုင္ေရ အကူအညီက မမွ်ျဖစ္နိန္တုန္းလို႕ ဆိုပါေရ။

ကုိယ္ခႏၶာက်န္းမာေရးကေတာ့ လတ္တေလာ ကုသလုိ႕ရေကေလ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးကေတာ့ အခ်ိန္ယူရပါဖို႕။ လူတုိင္းေရ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္တစ္ခု က်ေရာက္တုိင္း အလြန္အမင္းစိတ္ဖိစီးမွဳဒဏ္ကို ခံရတတ္ပါေရ။ အထူးသျဖင့္ မိမိခ်စ္ခင္တြယ္တာေရ လူတစ္ေယာက္ေယာက္ဆံုးရွံဳးလားေက ရူးမတတ္ခံစားကတ္ရပါဖို႕။ ယင္းခံစားရေရလူတိထဲမွာေတာင္ အမ်ိဳးသမီးနန္႕ အရြယ္မေရာက္သိေရ အေခ်တိက ပိုစိုးရိမ္ရပါေရ။ ယင္းလူတိကုိ ႏွစ္သိမ့္ပီးဖို႕ အနားမွာ ျခံရံအားျဖည့္ပီးဖို႕ ေဆြမ်ိဳး၊ သငယ္ခ်င္းတိ လုိအပ္ပါေရ။ ေရရွည္ႀကည့္ရွဳေစာင့္ႀကည့္ပီးဖို႕ လုိအပ္ပါေရ။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္က နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံမွာလည္း ဘိုလာ(Bola) ဆိုေရ ဆုိင္ကလုန္းတစ္ခု တုိက္ခပါေရ။ ႏိုင္ငံ၏ စိုက္ပ်ိဳးေက်းလက္ေဒသတိကို ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ပီးခပါေရ။ မုန္တုိင္းတုိက္ျပီးလို႕ ၅ ႏွစ္အႀကာမွာ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိကို ျပန္လည္စစ္ေဆးႀကည့္ေရခါ ယင္းအထဲက ၁၂ ရာခုိင္ႏွဳန္းေရ ျဖစ္ရပ္လြန္စိတ္ဖိစီးမွဳ လကၡဏာရပ္တိကို ျပသနိန္ေရလို႕ဆိုပါေရ။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က ျပဳလုပ္ခေရ ေလ့လာခ်က္တစ္ခုအရလည္း ပစၥည္းဥစၥာဆံုးရွံဳးမွဳ၊ မိမိခ်စ္ခင္သူ သီဆံုးမွဳတိေရ ခံစားရေရ အာရံုေႀကာ ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းလာမွဳ၊ မုန္တုိင္းလြန္စိတ္ဖိစီးမွဳတိနန္႕ တုိက္ရုိက္ဆက္စပ္နိန္ေရလုိ႕ ဆိုပါေရ။ နဂိုအေျခအေနကို ျပန္ေရာက္ဖို႕အတြက္ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အားပီးမွဳ၊ လူက်င့္၀တ္ဆုိင္ရာ ေထာက္ပံ့မွဳ (moral support)တိအေပၚအမ်ားႀကီး မူတည္ေႀကာင္း ေဖာ္ျပထားပါေရ။ လူပုဂၢိဳလ္ကိုလုိက္လုိ႕ ယင္းဖိစီးမွဳကို တုန္ျပန္စြာ၊ ျပန္လည္ နလံထူစြာ ကလည္း ကြာျခားတတ္ပါေရ။ ယင္းအတြက္ေႀကာင့္ ေရရွည္ေစာင့္ႀကပ္ႀကည့္ရွဳလားဖို႕ လုိအပ္ပါေရ။

ပညာေရး
အစိုးရဘားဂ်တ္၏ ၃ ရာခုိင္ႏွဳန္းေလာက္ကိုပဲ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးအတြက္ သံုးေရ ဗမာႏုိင္ငံမွာ အဂုဆိုေက အနာမွာ ဒုတ္က် ျဖစ္ရပါပ်ာယ္။ စာသင္ေက်ာင္းတိ၏ ၅၆ ရာခုိင္ႏွဳန္းပ်က္စီးလားေရလုိ႕ သိရပါေရ။ အတန္းတင္စာေမးပဲြႀကီးကလည္း ေနာက္ႏွစ္လေလာက္ဆိုေက က်ပါဖုိ႕ပ်ာယ္။ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိအထဲမွာ အစိုးရိမ္ရဆံုးက အထက္မွာ ေျပာခေရပိုင္ အေခ်တိနန္႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္တိပါ။ အေခ်အရြယ္မွာ ေအပိုင္ ေဘးအႏၱရာယ္ႀကီးတစ္ခုနန္႕ ႀကံဳလုိက္ရေက ယင္းအေခ်တိစိတ္ထဲမွာ trauma (လွ်ပ္တျပက္နာက်င္တုန္လွဳပ္စိတ္) ၀င္လားတတ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္အေခ်တိကို ကူညီဖုိ႕က သူ႕သငယ္ခ်င္းတိနန္႕ ေျပးလႊားကဇတ္ျပီးေက traumaကို မိန္႕လားေအာင္ လုပ္ပီးစြာက အေကာင္းဆံုးပါ။ ယင္းပိုင္လုပ္ပီးႏုိင္ဖို႕အတြက္ ေက်ာင္းအေဆာက္အအံုတိက အေရးႀကီးပါေရ။

ေလာေလာဆယ္မွာ UNICEFနန္႕ အစိုးရ ပညာေရးဌာနရို႕ ပူးေပါင္းျပီးေက ယာယီစာသင္နိန္ရာ ၁၅၀ ကို ျပဳလုပ္ပီးထားေရလုိ႕ OCHAအစီရင္ခံစာအရ သိရပါေရ။ ႏိုင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအုိတိကလည္း စာသင္ေက်ာင္း ၄၀ကို ေဆာက္လုပ္ဖို႕ အစိုးရပါးက ခြင့္ျပဳခ်က္ ရထားပ်ာယ္လုိ႕လည္း သိရပါေရ။ ရခုိင္သဟာယအသင္းကလည္း အစိုးေက်ာင္းမဟုတ္ေတ အျပင္ေက်ာင္းတိကို ရြာ ၆ ရြာမွာ ေဆာက္လုပ္ဖို႕ စီစိုင္နိန္ေရလုိ႕လည္း သိရပါေရ။ ယူနီဆက္ဖ္နန္႕ အစိုးရေပါင္းျပီးေက စိတ္ပိုင္းလူမွဳ သင္တန္းတိကို အစိုးရေက်ာင္းနန္႕ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ေက်ာင္းတိက ဆရာတိကို သင္ႀကားပို႕ခ်လားဖုိ႕လို႕လည္း သိရပါေရ။

အျပင္ကလူတိ ဇာလုပ္ကတ္ဖုိ႕လဲ
ျပည္ပကို ေရာက္ဟိနိန္ေရ ရခုိင္သူရခုိင္သားတိကေတာ့ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေအကိစၥကို ကမၻာက မမိပေပ်ာက္မဟိလားေအာင္ ႀကိဳးစားကတ္ရဖို႕ျဖစ္ပါေရ။ ဂီရိသတင္းကို ေစာင့္ႀကပ္မွ်၀ီပီးလားကတ္ရဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။ ရံပံုေငြရေအာင္ ရံပံုေငြရွာပဲြ၊ စ်ီးေရာင္းပဲြတိ ထပ္လုိ႕ လုပ္လားကတ္ရဖို႕ျဖစ္ပါေရ။ လိုအပ္ေတ ေငြ၏ ထက္၀က္ေလာက္ပဲ ရသိေရအတြက္ေႀကာင့္ တျခားႏိုင္ငံတိက လွဴလာေအာင္ တုိက္တြန္းကတ္ရဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။ အခုေလာေလာဆယ္ထိ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုးႏိုင္ငံထဲက တစ္ႏိုင္ငံလည္းျဖစ္ေတ၊ အာသွ်ေဒသမွာ အလွဴအတန္းအႀကီးဆံုးလည္း ျဖစ္ေတ ဂ်ပန္က ေဒၚလာ ၅ သိန္းပဲ လွဴထားသိေရလုိ႕ သိရပါေရ။ ယင္းခ်င့္ေရ တျခား ႀသစေႀတးလ်၊ အေမရိကရို႕နန္႕ ယွဥ္လုိက္ေက ေကာင္းနည္းလြန္းနိန္ပါေရ။ ယင္းအတြက္ေႀကာင့္ ဂ်ပန္အစိုးရ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကို စာပို႕ကတ္ရပါဖို႕။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ ေနာ္ေ၀း၊ ဆြီဒင္စေရ ႏိုင္ငံတိကိုလည္း စာပို႕ကတ္ရပါဖို႕။ သူရို႕ကူညီေကအျမတ္၊ မကူညီေက အရင္းပါ။

ခ်စ္စရာ့ ရကိၡတစိတ္နန္႕ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိအတြက္ဆိုေရ ဦးတည္ခ်က္ကို အရင္းတည္ပနာ အားလံုး၀ုိင္း၀န္းျပီးေက ဆက္လက္ႀကိဳးစားႀကည့္ကတ္ပါေမ။ ဒုကၡေရာက္ျပည္သူတိကို ကူညီသူအားလံုး စိတ္က်န္းမာ၊ ကိုယ္ခ်မ္းသာကတ္ပါစီ။

မွီျငမ္း
၁။ ျပည္တြင္းမွ ကူညီနိန္ကတ္သူတိ (Inside Sources)
၂။ Myanmar Information Management Unit (MIMU), http://www.themimu.info, accessed on December 24, 2010
၃။ Office for the Coordination of Humanitarian Affairs, United Nations, http://girirelief.net/wp-content/uploads/2010/12/OCHA-Report-10-November-30-2010.pdf, accessed on December 18, 2010
၄။ Mayo Clinic, Nutrition and Healthy Eating, http://www.mayoclinic.com/health/water/NU00283, accessed on December 22, 2010
၅။ Symptoms of Dehydration ,http://www.symptomsofdehydration.com/, accessed on December 22, 2010
၆။ Insel. Paul M.; Roth, Walton T.; Core Concepts in Health with Additional Readings from Georgia Institute of Technology, 10th Edition, Mc Graw Hill, New York, 2008.
၇။ Narinjara, Interview with General Secretary of Arakan League for Democracy (ALD) On His Recent Trip to the Affected Areas of Cyclone Giri and His Assistance to the Victims, http://www.narinjara.com/details.asp?id=2813, accessed on December 21, 2010

International Vacancy Announcement (United Nations and Other International Organizations)

International Vacancies

ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္

လြန္ခေရအပတ္က ဂြ်န္အက္ဖ္ကက္ေနဒီအေႀကာင္း ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို ဖတ္ယင္းနင့္ စိတ္၀င္စားစရာ သူ႕မိန္ ့ခြန္းတစ္ခုကို လားတြိပါေရ။ “ငါသည္ ေကာင္းမြန္ေျပာင္ေျမာက္ေသာ အနာဂတ္အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေမွ်ာ္လင့္သည္။ စစ္အင္အားကို လူ႕က်င့္၀တ္တိနင့္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေရ အနာဂတ္၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးမွဳတိနင့္ ခ်မ္းသာေရ အနာဂတ္၊ ဟိေရ ႀသဇာအာဏာကို ဦးတည္ခ်က္ေကာင္းနင့္ တည့္မတ္ပီးႏိုင္ေရ အနာဂတ္၊ ယင္းပိုင္ အနာဂတ္တိကို ေမွ်ာ္လင့္ေရ။”

ယင္းစကားတိထဲမွာ အေရးႀကီးေရ စကားလံုး ၅ ခုကို တြိရပါဖို႕။ အင္အား၊ က်င့္၀တ္ဆိုင္ရာ ထိန္းခ်ဳပ္မွဳ၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးေသာ ခ်မ္းသာမွဳ၊ ႀသဇာအာဏာ၊ ဦးတည္ခ်က္ ရို႕ျဖစ္ပါေရ။ အေမရိကပိုင္ စစ္အင္အားႀကီးႏိုင္ငံက အီရတ္ႏိုင္ငံ ဖလူးဂ်ာ(Fallujah)ေဒသမွာ အေမရီကန္စစ္သားတိ အသီအေပ်ာက္မ်ားလြန္းေရခါ ကြန္ဂရက္စ္မွာ နယူးကလီးယားလက္နက္ေခ်တစ္ခုသံုးပနာ ႏွက္ပလုိက္ရဖို႕ ဆိုျပီးေက လႊတ္ေတာ္အမတ္တခ်ိဳ႕က ေျပာခကတ္ပါေရ။ ေယေကေလ့အမ်ားစုက လူ႕က်င့္၀တ္ဆိုင္ရာ ထိန္းခ်ဳပ္မွဳတိနင့္ထိန္းခ်ဳပ္ခကတ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ လူတိုင္းမွာ သူ႕စြာနင့္သူ အင္အားတိ ဟိကတ္ပါေရ။ ယင္းအင္အားကို အက်ိဳးယုတ္လားႏိုင္ေရ ကိစၥရပ္တိမွာ လူ႕က်င့္၀တ္နိတိ တိနင့္ထိန္းကတ္ရပါဖို႕။ ဥပမာ - အိန္တာနတ္စာမ်က္ႏွာမွာ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးကတ္ေတနိန္ရာမွာ ကိုယ့္အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားကို ထိခုိက္စီေရ လုပ္ငန္းရပ္တိဆိုေက လူ႕က်င့္၀တ္အသိ၊ အမ်ိဳးသားေရအသိတိနင့္ ထိန္းကတ္ရပါဖို႕။

ေနာက္တစ္ခုက အေျမာ္အျမင္ႀကီးေရ ခ်မ္းသာမွဳ။ ေအခ်င့္ကေတာ့ ေကာင္းေျပာဖို႕မလိုလုိ႕ ထင္ပါယင့္။ ဖဲ့ခ်ာဇာေလာက္ခ်မ္းသာပတ္စီ အေျမာ္အျမင္မႀကီးေက အလကားပါပ်ာယ္။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ ရခုိင္ျပည္ကို ဇာေလာက္ခ်စ္ေတေျပာပတ္စီ အေျမာ္အျမင္ႀကီးေရ ရင့္က်က္ေတ အမ်ိဳးသားေရးကို မလုပ္ႏိုင္ေက ရည္မွန္းေရ ပန္းတုိင္က အျမဲတမ္း ၀ီးနိန္ပါဖို႕။ ေအသူပါေရ အဖဲြ႕မွာ ငါမလုပ္ဆိုစြာမ်ိဳး၊ ေအသူရုိ႕က ကုလားကို တုိက္နိန္စြာရာ၊ ေအသူရုိ႕က ဗမာစစ္အစိုးရကို တိုက္နိန္စြာရာ၊ ေအသူရို႕က လူမွဳေရးပဲလုပ္စြာရာ ဆိုစြာမ်ိဳးတိကို ေရွာင္ကတ္ရပါဖို႕။ ကိုယ္ႏိုင္ေရ တက္နင့္ ကိုယ္ေလာင္းကိုရာ အယင္ေလွာ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါဖို႕။ တျခားေလာင္းကို ျမွဳပ္ဖို႕ မႀကိဳးစားသင့္ပါ။ ယင္းပိုင္အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ မရင့္က်က္သရြိ၊ အေျမာ္အျမင္မႀကီးပဲ ကိုယ့္အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္းကို ႏွိမ္နိန္သရြိ ကြ်န္ဘ၀က လြတ္ေျမာက္ေရး၊ ရခုိင္ျပည္ႀကီးတိုးတက္ထြန္းေျပာင္ေရး ပန္းတုိင္ကို ေရာက္ႏိုင္ဖို႕မဟုတ္ပါ။

ေနာက္တစ္ခုက ႀသဇာအာဏာနန္႕ ဦးတည္ခ်က္ပါ။ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခု၏ ေဂါင္းေဆာင္သည္ ဇာေလာက္မွ မဟိေရ ေဂါင္းေဆာင္အာဏာကို အလဲြသံုးစားလံုးပနာ NLDပံုစံမ်ိဳး လူငယ္သစ္တိကို ေျမေတာင္မေျမွာက္ပဲ၊ အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္သစ္လို႕မျမင္ပဲ ဂလန္႕ဂလန္႕အေကာင္တိပဲလုိ႕ လားျမင္ေက ရခုိင္အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားဆိုေရ ဦးတည္ခ်က္နင့္ လဲြနိန္ပါဖို႕။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ ဥပေဒဟိေရပိုင္ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုမွာလည္း ဥပေဒဟိပါဖို႕။ No one is above the law. ဇာသူေလ့ ယင္းဥပေဒအထက္က ရပ္လုိ႕မရပါ။ ဥပေဒက ၂ႏွစ္သက္တမ္း ဥကၠဌရာထူးကို လ်ာထားေက ၂ ႏွစ္ျပည့္ေက ဆင္းပီးရပါဖို႕။ ျပန္လည္ရြီးေကာက္ ျခင္းခံရေကေတာ့ ဆက္လုပ္လို႕ရပါဖို႕။ ရာသက္ပန္ ဥကၠဌေတာ့ လုပ္ခ်င္လုိ႕မရပါ။ ရထားတဲြကို ဦးေဆာင္ေရ ရထားေဂါင္းက သတ္မွတ္ထားေရ ဦးတည္လားရဖုိ႕လမ္းကို မလားေက ေနာက္က ရထားတြဲတိအတြက္ ေကာင္းအခက္အခဲဟိပါဖို႕။

ရခုိင္ျပည္တိုးတက္ေရး၊ ရခုိင္သားမ်ား ကြ်န္ဘ၀က လြတ္ေျမာက္ေရးသည္ ရခုိင္သား၊သမီးရို႕အားလံုးမွာ တာ၀န္ဟိပါေရ။ ယင္းလူအားလုံး၊ ယင္းလူတိပါ၀င္ေရ အဖဲြ႕အစည္းတိအားလံုးမွာ သူ႕စြာနင့္သူ အင္အားတိ ဟိကတ္ပါေရ။ ယင္းအင္အားကို သံုးျပီးေက အမ်ိဳးသားေရးပန္းတိုင္ကုိ လားေရခါ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ မဟုတ္ေကေတာင္မွာ အမုန္းမပြားပဲနင့္ က်င့္၀တ္သိကၡာဟိစြာနင့္ အေျမာ္အျမင္ႀကီးစြာနင့္ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လားကတ္ရဖုိ႕မဟုတ္ပါလာ။ တစ္ဦးခ်င္းစီတာ၀န္သိသိနင့္ ရေရတာ၀န္၊ ဟိေရ ႀသဇာအာဏာစိေကေခ်တိကို ရခုိင္အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားဆိုေရ ဦးတည္ခ်က္နင့္ ခရီးလားကတ္ေက ရခုိင့္အနာဂတ္စြာလည္း ေကာင္းမြန္ေျပာင္ေျမာက္လာဖို႕စြာမွာ ဧကန္မုခ်မဟုတ္ပါလာ။

ဒီဇင္ဘာလ ၂၀၊ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္

Supplementary Grant Program Asia - Deadline:March 15, 2011

SGPA Scholarship Application Form 2011-12

Prospect Burma Scholarship Form

PB Scholarship Form for 2011 New Applicants

Prospect Burma Scholarship - Deadline March 21, 2011

PB Scholarship Form for 2011 New Applicants

ရာဇဝင္ထဲကအလင္းေရာင္

ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၏ ေထာင္တြင္းအေတြ႕အႀကံဳတခ်ိဳ႕ပါလုိ႕ ရခုိင္စာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ မွ်၀ီလုိက္ပါေရ။
-----------------------------------------------

စၾကာဝဠာအေၾကာင္း ေရးသားထားတဲ့ စာတစ္အုပ္ကိုဖတ္ဖူး တယ္။ သင္ယခုျမင္ေနရတဲ့ ၾကယ္ေတြဟာ အခုရွိေနတဲ့ၾကယ္ ေတြ မဟုတ္ဘူး လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာက ျဖစ္တည္ခဲ့ တဲ့ၾကယ္ေတြပါတဲ့။ အလင္းႏွစ္မ်ားစြာကို ျဖတ္သန္းၿပီးေတာ့မွ သင့္ထံေရာက္ လာတာပါ။ မ်က္ျမင္ကိုၾကည့္ၿပီးဝဠာျပင္မွာ အခုတည္ေနတဲ့ၾကယ္လို႔ သင္ထင္ေနတာပါ ဆိုတဲ့စကားက ဒီစာပန္းခ်ီကားကိုေရးဖို႔ အေၾကာင္းရင္းပါပဲ။

ဟုတ္တယ္ မိုးေကာင္းကင္ႀကီးမွာ ၾကယ္မ်ားစြာဟာ ျဖစ္တည္ေနတယ္။ ဒါေတြဟာ ပစၥဳပၸန္ကာလ မဟုတ္ေတာ့တာ ေသခ်ာတယ္။အကၽြႏ္ုပ္တို႔ ယေန႔ ျမင္ေနရတဲ့ေကာင္း ကင္ျပင္ႀကီးဟာ အတိတ္႐ုပ္ပုံကားခ်ပ္ႀကီးပါပဲ။ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ခ်ီ တက္ခဲ့ရတဲ့သူ႔ရဲ႕ဇြဲ ပင္ကိုယ္က မခမ္းေျခာက္တဲ့ စြမ္းရည္ေတြေၾကာင့္ ယခုလို လင္း လက္ေန ေတာက္ပေနတဲ့ ၾကယ္ေတြအျဖစ္ ျမင္ၾကရတာမဟုတ္လား။

ရာဇဝင္ထဲမွာထားခဲ့လို႔မရသူေတြဟာ အတိတ္ထဲကေန ပစၥဳပၸန္အထိ ခုန္ထြက္လာလွ်ံ က်လာတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ စြမ္းရည္သတၱိေတြေၾကာင့္လို႔ဆိုရင္ မွားမယ္မထင္ဘူး။ ႏိုင္ငံသမိုင္း ရဲ႕ မိုးေကာင္းကင္မွာ ၾကယ္စင္မ်ားစြာ ေတာက္ပလင္းလက္ေနပါတယ္။ ဟိုးေရွးကဆို တဲဲ့ မမီလိုက္မေတြ႔လိုက္ရတဲ့ အေနအထားအျဖစ္အပ်က္ေတြထက္ သိလိုက္္မိၾကား လိုက္ မိိတာကိုေျပာခ်င္ပါတယ္။

လက္တကမ္းက စကားေတြအျဖစ္အပ်က္ေတြထဲက ေျပာရရင္ေအာခ်ရမည့္သူေတြလဲ ရွိေနပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ေျပာခ်င္တယ္။ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အခက္ အခဲအေပၚရင္ဆိုင္ၾကပုံေတြကိုေနာက္လူေတြကိုလက္ဆင့္ကမ္းထားခဲ့ခ်င္ပါတယ္။

၁၉၉၀ေလာက္က အင္းစိန္ေထာင္ထဲေနခဲ့ဘူးသူေတြြရဲ႕ ယုံၾကည္ခ်က္ ဒိုင္ယာရီထဲမွာ စက္တင္ဘာ ၂၅ ဆိုတာ ဖ်က္မရတဲ့ ေန႔တေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ႔ဒီေန႔ရဲ႕ စာမ်က္ႏွာထဲမွာ ေအာ္ဟစ္သံၿငီးျငဴသံေတြဟာ ဆူညံေနပါတယ္။ ေအာ္ဟစ္သံေတြကို ဖုံးအုပ္ဖို႔ ေလး ဘက္ေလးတန္က ဖြင့္ထားတဲ့သီီခ်င္းသံေတြကလဲ အဲဒီတေန႔လုံးကို မင္းမူေနပါတယ္။ သူတို႔ အမွတ္မိဆုံးသီခ်င္းကေတာ့ စာဥ သီခ်င္းပါပဲ။ ဟသၤာတထြန္းရင္ရဲ႕ ၾကည္ႏူး ဘြယ္ ေတးသီခ်င္းသံနဲ႔ ကာရံ ဖုံးအုပ္ထားတဲ့ေအာက္မွာေတာ့ ထိတ္လန္႔တုန္လွဳပ္ဖြယ္ ျမင္ကြင္းကိုေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

စက္တင္ဘာ ၂၅ ကို ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့သူတိုင္းက မေမ့မေပ်ာက္ေျပာၾက။ ႏႈတ္မွတ္တမ္းတင္ ၾကတာ မပါမျဖစ္ကေတာ့ စာဥပါပဲ။ စာဥလို႔ဆိုလိုက္တာနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ နာက်ည္းခဲ့ရတဲ့ ေန ရက္ေတြကို ျပန္လည္ပုတ္ႏႈိးလိုက္တာပါ။ အသစ္လို ျဖစ္သြားတာာခ်ည္းပါပဲ။ ဒီစက္တင္ ဘာ ၂၅ ရဲ႕ သမိုင္းကို သိမီတကယ္ပါဝင္ခဲ့သူေတြက ဖြင့္ဟထားခဲ့ဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ အ ျဖစ္အပ်က္ေတြကို ဒီအတိုင္းထားခဲရင္ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြလိုပဲ တိမ္ေကာသြားမွာ ေရလမ္း ေျပာင္းသြားမွာ စိုးပါတယ္။ ကိုယ္ျဖတ္သန္းခဲ့ရတာေတြကို မႁခြင္းမခ်န္ေႏွာင္းလူေတြကို ဖြင့္ဟထားခဲ့ဖို႔လိုေနပါၿပီ။ အာဏာရွင္တို႔ရဲ႕ သမိုင္းပုံဖ်က္မွဳေတြဆိုတာ အနာဂါတ္မ်ဳိး ဆက္သစ္ေတြဆီ အေမြဆိုးကို လက္ဆင့္ကမ္းေနတာပါ။

အခုေရးေနတဲ့စာသားေတြက စက္တင္ဘာ ၂၅ ရဲ႕သမိုင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ထိုကာလ ထိုအ ခ်ိန္က ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၾကတဲ့ ရဲေဘာ္မ်ားရဲ႕ သမင္လည္ျပန္စကားေတြမွာ နာက်ည္း ေတာက္ခတ္သံေတြ ကိုၾကားရသလို ကိုယ္ေကၽြးေမြးထားတဲ့ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ ေကၽြးထား တဲ့လက္ကို ျပန္ကိုက္တဲ့ကိစၥပါ။ ဒါဟာ ေက်းဇူးမသိတတ္ျခင္းကိုပုံေဖၚ ေျပာဆိုေနမွန္း ၾကား သိသူတိုင္းခံစားမိမွာပါ။ ေလးစားတန္ဘိုးထားမိတာကေတာ့ အ႐ိုက္ခံရသူတိုင္းရဲ႕ ေနာက္ဆုံးပိတ္ ေျပာတတ္တဲ့စကားကိုပါ။

ဒါကေတာ့ သူတို႔ ေက်ာနဲ႔ ရင္းလိုက္ၾကတယ္တဲ့။ ေနာက္ေလးစားတာတခုက အနိ႒ာ႐ံု ကို ရယ္ေမာဟားတိုက္တဲဲ့ ရဲေဘာ္ေတြရဲ႕႔ စိတ္ဓာတ္ကိုပါ။ ေက်းဇူးသိတတ္သူတခ်ဳိ႕ တ ေလရဲ႕ လုပ္ရပ္ၾကျပန္ေတာ့လဲ ၾကားရသူေတြစိတ္ခ်မ္းသာစရာပါ။ ဆရာေဒါက္တာ ေအး ခ်မ္း ေျပာျပဘူးတဲ့သူ႔ကိုယ္ေတြ႔ေလးကေတာ့ စိတ္ဝင္စားစရာပါ။ သူ႔ကိုလာေခၚတဲ့သူက သူနဲ႔ တတန္းတည္းသူငယ္ခ်င္း။ သူကေထာင္မွဴး ကုိယ္ကအက်ဥ္းသားျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္။ နာမည္ကိုပါ ဆရာကမၾကာခဏ ေျပာျပလို႔ အလြတ္ရေနပါတယ္။ ေထာင္မွဴးအမည္က ျပံဳးခ်ဳိ။ နာမည္ေလးကလွပါေပ႔၊ နာမည္နဲ႔ စိတ္နဲ႔ကေတာ့ တျခားစီျဖစ္ေနတာပါ။

သူ႔မွာသူငယ္ခ်င္းဆိုတဲ့ အသိစိတ္ကေတာ့ ရွိခ်င္ရွိမွာပါ။

“သူငယ္ခ်င္းထြက္မယ္”

ဒီလိုေခၚၿပီး အခန္းအျပင္ကိုေခၚထုတ္ေပမယ့္

“လက္ထိပ္ခတ္မယ္”

စကားသံနဲ႔အတူ ဆရာကို ေခါင္းစြပ္စြပ္လိုက္ေတာ့တာပါတဲ့။

သူငယ္ခ်င္းမို႔ျပလိုက္တဲ့ လက္စြမ္းကို ဆရာေတာ္ေတာ္ခံလိုက္ရတယ္။ တကိုယ္လုံးေန ရာလပ္မရွိလို႔ ဆိုရမယ္။ သူ႔ေဘးမွာလဲ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားစြာတို႔ရဲ႕ ၿငီးျငဴသံေတြကို ဆရာၾကားေနရတယ္တဲ့။ အသားနဲ႔ ဂန္းပိုက္ထိတဲ့အသံ၊ နာက်င္လို႔ ေအာ္ျမည္သေတြ က ဆူညံေနတယ္။ လူေပါင္းမ်ားစြာကို လက္ထိပ္ခတ္ေခါင္းစြပ္ၿပီး႐ိုက္ရဲတဲ့ သတၱိရွင္ေတြ ကေတာ့ အံ့ၾသေလာက္ပါေပတယ္။

ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ကံၾကမၼာက ဘယ္သေဘာနဲ႔ ဆရာထံေရာက္လာတယ္မသိ။ အသံတသံကို ဆရာၾကားလိုက္ရတယ္တဲ့။

“ဟိုတိုက္ကလူႀကီးလားဆရာ ကၽြန္ေတာ့္ကိုရစ္ထားတာ ပညာေပးရမယ္ ေပး ကၽြန္ေတာ့္ ကို”

ဆရာ့သူငယ္ခ်င္း ေက်ာင္းေနေဖာ္ႀကီးက သူငယ္ခ်င္းအရင္းေခါက္ေခါက္ႀကီးကို လက္ ေဆာင္ေတြတနင့္တပိုးေပးၿပီး သူ႔လိုအစြမ္းရွိမည္ထင္သူကို လက္လႊဲသြားတယ္။ အခုလူ ေရာက္လာတာဟာ ဆရာ့အတြက္ စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္ အေၾကာင္းေတြကိုေျပာတိုင္း မပါမျဖစ္ပါရမယ့္ အျဖစ္အပ်က္တခု ျဖစ္သြားရတယ္။

“ဆရာ ဘာမွေၾကာက္မေနနဲ႔ က်ေနာ္ရွိတယ္”

ဒီလိုေျပာတဲ့ဝန္ထမ္းက တသက္လုံးအမွတ္ရစရာေတြ ေပးသြားခဲ့တယ္။ အျခားေနရာ က႐ိုက္ၿပီးလာၾကတဲ့သူေတြက လက္စြမ္းျပခ်င္တဲ့စကားသံေတြနဲ႔ ေျပာဆိုလာတဲ့အခါ သူက အကာအကြယ္ေပးခဲ့တယ္။

“ငါ႐ိုက္လို႔ခဏ နားေနတာ ဆက္႐ုိက္ဦးမွာ”

ေရာက္္လာတဲ့၀န္ထမ္းမ်ားကို ဆရာဆီမလာရန္ သူကအကာအကြယ္ေပးတယ္။ ဒီ၀န္ ထမ္းအကာအကြယ္နဲ႔ ဆရာ့ေက်ာေပၚ ဒုတ္ခ်က္ေတြ မက်ေရာက္ေတာ့ဘူး။ (ဆရာ့ သူ ငယ္ခ်င္း ၿပံဳးခ်ဳိမွာ ေနာင္အခါ ေထာင္ပိုင္ႀကီးအဆင္႔အထိျဖစ္ၿပီး ကေလးရဲဘက္စခန္း တခု၌ မိမိကိုယ္ကို သတ္ေသသြားသည္)

စက္တင္ဘာ၂၅ ကို ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးသူတို႔၏ ေျပာစကားမွာ ၾကားရသူတို႔၏ ေက်ာကုန္းႏွင့္ ရင္ဘတ္ထဲအထိ ဒဏ္ရာတို႔က က်ေရာက္ လာတယ္။ စအ႐ိုက္ခံစက ေယာက္က်ားပဲ အံႀကိတ္ခံမယ္ဟု စဥ္းစားထားတာပါ။ ဆယ္ခ်က္ေလာက္အထိေတာ့ သိေနေသးတယ္။ ေနာက္အသားက လံုး၀မနာေတာ့ဘူး။ ေနာက္ဒုတ္က်မွန္းေတာင္ မသိေတာ့ဘူး။ ေနာက္ ဘာမွကို မသိေတာ့ဘူး။ သတိရလို႔ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အခန္းထဲမွာ တေယာက္တည္း ဘယ္အခ်ိန္ဘယ္ကာလက ႐ိုက္ႏွက္ၿပီး အခန္းထဲ ဆဲြသြင္းထားသည္မသိ တကိုယ္လံုး နာက်င္ေနတာႏွင့္ ေသြးေတြအလိမ္းလိမ္း ေပက်ံေနတဲ့ အ၀တ္အစားေတြကို ပထမဦး ဆံုး သတိထားမိလိုက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကိုဂ်င္မီ မၾကာခဏ ေျပာဖူးတဲ့ စကားတခြန္း ကို မွတ္မိေနေသးတယ္။ သူ႔ကို႐ိုက္ေတာ့ အံႀကိတ္ၿပီးေတာ့ ငါေတာ့ ဗို္လ္ခ်ဳပ္စိတ္ဓာတ္ နဲ႔ ခံၾကည့္လိုက္မယ္ေပါ႔။ ဒါနဲ႔ တခ်က္၊ ႏွစ္ခ်က္ ေနာက္အခ်က္ေပါင္းမ်ားလာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ သတၱိေတြနဲ႔ ခုခံထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္မွာ ဒဏ္ရာေတြ စြန္းထင္းကုန္တယ္တဲ့။

အဲဒီအခ်ိန္က ဒုခ်ဳပ္ အုန္းဟန္ကို နင္ပဲ ငဆျပန္လွန္ေျပာဆိုတဲ့ ဗိုလ္ႀကီး စိုင္း၀င္းေက်ာ္ရဲ႕ သတၱိေျပာင္တဲ့ တုန္႔ျပန္မႈကို ေနာက္လူေတြေျပာမဆံုးဘူး။ ေနာက္ျပစ္ဒဏ္ေပးမယ္ဆို တာ သိသိနဲ႔ အဲဒီဒုခ်ဳပ္ အုန္းဟန္ကိုပဲ ရဲ၀႔႔ံစြာ ရင္ဆိုင္ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆရာ စာေရးဆရာ ေရႊ ဘုန္းလူ (တာရာမင္းေ၀) ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေတြကေတာ့ ႏွစ္ဆယ္႔ငါးစက္တင္ဘာထဲ မပါ မျဖစ္တဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြပဲေနမယ္။

အင္းစိန္တေထာင္လံုး ငရဲပြက္တဲ့ေန႔မွာ အျပင္ေလာက က လူေတြကေတာ့ စာဥသီခ်င္း သံ တညံညံနဲ႔ ေထာင္ထဲလူေတြ အၿငိမ့္သားျဖစ္ေနၿပီလို႔ ထင္မွာ တကယ္ကေတာ့ ရာစု ႏွစ္မ်ားစြာ လူသားဂုဏ္သိကၡာေတြကို ေျပာဆိုၾကတဲ့အခါ ဂုဏ္သိကၡာ အဖ်က္ဆီး ခံရမႈ ရဲ႕ လက္သည္ေတြကိုေတာ့ ဘယ္သူမွ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာတင္မ်ဳိး၀င္းကို ၂ တိုက္က ရဲေဘာ္ေတြက ေျပာမဆံုးေအာင္ရွိၾကတယ္။ ဒဏ္ ရာဗလပြနဲ႔ ဆရာ့ကိုဆြဲၿပီး တိုက္ထဲလွည္႔ပတ္ျပတာဟာ လူတေယာက္ဂုဏ္ သိကၡာမဲ့ ေအာင္ အရွက္ရေအာင္ ျပစ္ဒဏ္ေပးတာပဲ မဟုတ္လား။

အာဏာရွင္တို႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ မင္းတို႔ေလးစားရတဲ့ ဆရာ၀န္ႀကီးကိုေတာင္ ငါ တို႔က ႏွိပ္ကြပ္ျပလိုက္ၿပီ။ မင္းတို႔လည္း သေဘာေပါက္ထားလို႔ ဒီလို မက္ေဆ႔ခ်္မ်ဳိးေပး ခ်င္တာထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမင္ရသူအေပါင္းကေတာ့ ငါတို႔ဆရာကို ႏွိပ္စက္ေနပါလား တရားမႈလံုး၀မရွိဘူးဆိုတဲ့ အသိနဲ႔ ဒီအာဏာရွင္ေတြအေပၚ ျမင္တဲ့အျမင္၊ ထားတဲ့ စိတ္ ဓာတ္ေတြက မာသထက္မာ၊ ခိုင္သထက္ ခိုင္လာသူခ်ည္းပဲ။

အဲဒီတုန္းက သူတို႔ေတြကိုုခ်က္ျခင္းေနရာေတြ ေျပာင္းပစ္လိုက္တယ္။ ေနရာေျပာင္းတာ က အင္းစိန္ေထာင္ဝန္းထဲတင္ ေရႊ႕လိုက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ကိုသရက္ တခ်ဳိ႕ကို သာယာဝတီ ေန႔ခ်င္းေရြ႕ပစ္တာပါ။ အေရႊ႕ခံရသူေတြဟာ အိမ္နဲ႔ရက္ေပါင္မ်ားစြာ ၾကာ တဲ့အထိ မေတြ႔ၾကရပါဘူး။ တေနကုန္ လက္စြမ္းျပခံထားရတဲ့ တကိုယ္လုံးက ဒဏ္ရာ ေတြကို ဘယ္သူကမွ ေဆးမကုေပးပါဘူး။
တခါက စကား၀ိုင္းတ၀ိုင္းမွာ ဆရာေအးခ်မ္းေျပာေနတာကို အမွတ္ရလိုက္တယ္။ အိႏၵိ ယ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မိုရာဂ်ီေဒဆိုင္းဟာ သြားေလရာမွာ ေၾကးအိုးေလးတလံုး အၿမဲပါတယ္။ ေျပာင္လက္ေနတဲ့ အဲဒီေၾကးအိုးဟာ သူ႔ရဲ႕ ေဆးခြက္ပါပဲ။ ေဆးကေတာ့ တျခားက ရွာ တာမဟုတ္၊ သူ႔ခႏၶာကိုယ္က စြန္႔ပစ္တဲ့ ယူးရီးယားဓာတ္ႂကြယ္၀တဲ့ ေသာက္သံုးေရဟာ သူ႔ရဲ႕ ေဆးပါပဲ။ အဲဒီေဆးရဲ႕ အစြမ္းထက္ပံုေတြကိုလည္း အိႏၵိယေဆးက်မ္းေတြမွာ ညႊန္း ထားတယ္ဆိုပဲ။ ဒဏ္ရာမ်ားစြာကို သက္သာေစတဲ့ ေဆးဆိုတဲ့ စကားကိုေတာင္ ဆရာ ေျပာေနတယ္ထင္တယ္။ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ အခန္းက်ဥ္းေလးထဲ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ ပစ္ထား တုန္းက ဆရာတို႔အဖြဲ႔ေတြ အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေဆးနဲ႔မ်ား ဒဏ္ရာေတြကို ကုသခဲ့ၾက သလားမသိဘူး။

ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာလာေတာ့ စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္ကို ျဖတ္သန္းခဲ့သူတိုင္းရဲ႕ စကား သံေတြထဲမွာ ဒဏ္ရာေတြကို ေမ႔ထားလိုက္တယ္။ ေသာကေတြကို ရယ္ေမာပစ္တယ္။ ငါတို႔ဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ ေပးဆပ္ေနၾကတာဆိုတဲ့ အေတြးေတြက သူတို႔ဒဏ္ရာေတြ ကို ေပ်ာက္ကင္းေစတယ္။ စိတ္ထဲက ထြက္ေနတဲ့ေသြးေတြကို တိတ္သြားေစတယ္။ မ ျဖစ္မေန ေက်ာ္ျဖတ္ရမဲ႔ ခရီးတခုကို ငါတို႔ ေက်ာ္ျဖတ္ေနပါလားလို႔ ခံယူသူေတြခ်ည္းကို သာ ေတြ႔လိုက္ရေတာ့ သူတို႔ေတြကို မေလးစားဘဲ မေနႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အတိတ္ဆိုတာ ၿပီးသြားတဲ့ အရာပါ။

ဒါေပမဲ႔ အတိတ္ထဲမွာပဲ ေခ်ာင္ထိုးထားခဲ့ရမဲ႔ အျဖစ္အပ်က္မ်ားစြာဟာလည္း ရွိေနမွာပါ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အတိတ္ထဲမွာ ထားခဲ့လို႔မရတဲ့ ရာဇ၀င္ထဲမွာ ေသာ့ခတ္သိမ္းထားခဲ့လို႔ မရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ားစြာဟာလည္း ရွိေနမွာပါ။ အတိတ္က သူတို႔ေတြ ႐ုန္းကန္ခဲ့ရ၊ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရ ၊ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတာေတြရဲ႕ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ေန႔ရက္ေတြဟာ ေနာက္လူေတြ ကို အားက်စရာ၊ အတုယူစရာ၊ အေမြေတြေပးေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ မ်ားစြာဟာ လည္း ရွိေနမွာပါ။ ဒီထဲမွာ ေထာင္ထဲက စက္တင္ဘာ ၂၅ သမိုင္းရဲ႕ အံႀကိတ္သံ၊ ေတာက္ေခါက္သံေတြ၊ စာဥသီခ်င္းသံေတြနဲ႔ ပြက္ေလာ႐ိုက္ေနတဲ့ ေန႔ရက္တရက္က ေတာ့ ေသာ့ခေလာက္အထပ္ထပ္ႏွင္႔ လူေတြမသိေအာင္ ဖံုးအုပ္ထားေပမဲ႔ လွ်ံက်လာပြင္႔ ထြက္လာမယ့္ ရာဇ၀င္ထဲက သတၱိခဲေတြရဲ႕ ေန႔ရက္ေတြသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

အရွင္ဇ၀န

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း

ေဒါက္တာေအးခ်မ္း ေျပာတဲ႔ ႏိုဘယ္ဆုႏွင္႔ တရုတ္ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး ဩဇာထူေထာင္မွႈ

ေမာကၡ ပညာေရးမဂ္ဂဇင္းမွ အင္တာဗ်ဴးကို မွ်၀ီလုိက္ပါသည္။ *
----------------------------------------------------
ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ Kanda တကၠသိုလ္တြင္ လက္ရွိ သမိုင္း ပါေမာကၡတာ၀န္ကို ထမ္း ေဆာင္ ေနသူ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ႔သမိုင္းဘာသာရပ္ႏွင္႔ ပတ္သတ္ျပီး က်ဳိတိုတကၠသိုလ္တြင္ Ph.D ေလ႔လာျပီးေနာက္၊ ၁၉၉၀ မွ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္အထိ ဒီမိုကေရစီလွႈပ္ရွားမွႈတြင္ ပါ၀င္မွႈေၾကာင္႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အထိန္းသိမ္းခံခဲ႔ရသည္။ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း က်ဳိတို တကၠသိုလ္ ပညာသင္ယူစဥ္္ကာလတြင္၊ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ထိုတကၠသိုလ္တြင္ သုေတသန လုပ္ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ယခု ေဒါက္တာေအးခ်မ္းကို Liberty မဂၢဇင္းမွ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင္႔ပတ္သက္ျပီး အျမင္ သေဘာထား ေမးျမန္းခ်က္ကို ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။

ေမး။ ယခုႏွစ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုကို တရုတ္ လူ႔အခြင္႔အေရးလွႈပ္ရွားသူ လ်ဴေရွာင္ဘိုကို ခ်ီးျမွင္႔ခဲ႔ပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံဟာ အာစီယံနဲ႔ေကာ၊ မၾကာမီက ဂ်ပန္နဲ႔ ဆန္ခါခု ကြ်န္းကိစၥေတြမွာပါ အျမဲ နယ္နမိတ္ျပႆနာအေပၚ ရန္လိုတဲ႔ သေဘာထားမ်ဳိးေတြ ျပတတ္တယ္။ ဒါေပမဲ႔ ကမၻာက တရုတ္နဲ႔အတူရွိမေနဘူး၊ ဘယ္ေတာ႔မွ သူ႔ကို ေလ်ာ႔မေပးဘူး ဆိုတာ ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကေန တရုတ္အစိုးရကို ရွင္းရွင္း ေဖာ္ျပလိုက္တာျဖစ္တယ္။ ခင္ဗ်ား အျမင္ေကာ က်ေနာ္တို႔ကို ဘာေျပာခ်င္ပါလဲ။

ခ်မ္း။ ေနာ္ေ၀ ႏိုဘယ္ဆုေကာ္မတီဟာ လြတ္လပ္တဲ႔ အင္စတီက်ဴးရွင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးက ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူ႔အခြင္႔အေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းေနၾကသူေတြကို အျမဲအေလးဂရုျပဳေနတဲ႔ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေကာ္မတီ က ကမၻာအႏွံမွ လူ႔အခြင္႔အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ႔ လူအသီးသီးရဲ႕ ၾကိဳးပမ္းရွာေဖြေနမွႈေတြကို အျမဲအားေပး တုံ႔ျပန္တတ္ပါတယ္။

တရုတ္လူ႔အခြင္႔ေရး လွႈပ္ရွားသူ လ်ဴေရွာင္ဘိုကို ႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမွင္႔ျခင္းဟာ ႏိုဘယ္ဆုေကာ္မတီ သေဘာထားထက္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ေထာက္ခံမွႈကို ပိုျပီးထင္ဟပ္ေဖာ္ညႊန္းရာေရာက္ပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ အျမဲတမ္းအဖြဲ႔၀င္ ၅ႏိုင္ငံထဲက တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ‘လူ႔အခြင္႔အေရး ေၾကျငာစာတမ္းမူ’ဟာ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ‘အမ်ားျပည္သူႏွင္႔ ႏိုင္ငံေရးအခြင္႔ေရးမ်ားနဲ႔ဆိုင္ေသာ ႏိုင္ငံတကာပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္’ ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တယ္။ ဗီတိုအာဏာကို တရုုတ္အသံုးျပဳျခင္းဟာ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကို လံုး၀ဂရုမစိုက္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကလည္း တရုတ္နည္းလမ္းအတိုင္း လိုက္လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။

ေမး။ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ေဆာင္းပါးတစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရးကို အက်ဳိးသက္ေရာက္ေစတဲ႔ Alfred Mahan ရဲ႕ သီအိုရီတစ္ခုအေၾကာင္း က်ေနာ္တို႔ ေလ႔လာသိရွိရပါတယ္။ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး သီအိုရီမ်ားဟာ အမ်ဳိးသားလံုျခံဳေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ လံုျခံဳေရးအတြက္ ဘယ္ႏိုင္ငံအတြက္မဆို အဓိက ဖက္တာျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေတာ႔ ဆိုရရင္ ၂၁ ရာစု ဒစ္ပလိုေမစီက ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး နည္းဗ်ဴဟာေတြအေပၚမွာ တည္မွီေနျပီလား။

ခ်မ္း။ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး ဖက္တာမ်ားဟာ အမ်ဳိးသားလံုျခံဳေရးအတြက္နဲ႔ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြအေပၚ ဩဇာျဖန္႔က်က္မွႈတို႔အတြက္ အလြန္အေရးပါတယ္ဆိုတာ ရွင္းေနပါတယ္။ ဒါကို Alfred Thayer Mahan က ေထာက္ျပဖူးတယ္။ ပင္လယ္ကို စိုးမိုးထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္တဲ႔ ေရတပ္အင္အားရွိသူဟာ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီမွာ အဓိက အာဏာရွိသူပါပဲတဲ႔။

ဆယ္႔ကိုးရာစု တစ္၀က္ေလာက္ကတည္းက အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ဥေရာပ ကိုလိုနီႏိုင္ငံၾကီးေတြအေပၚ အဲဒီသီအိုရီက လႊမ္းမိုးထားတယ္။ ဒီသီအိုရီက အခု ၂၁ ရာစုမွာလည္း ေခတ္ေအာက္မသြားေသးဘူး။ အခု ၂၁ ရာစု အစပိုင္းမွာကို ပင္လယ္ထဲ ေရတပ္အင္အား ျပိဳင္ဆိုင္မွႈေတြ ျမင္ေတြ႔ေနၾကရတာပဲ။ တရုတ္ဟာ ပိစိဖိတ္ပယ္လယ္မွာ အေမရိကန္နဲ႔ ေရတပ္အင္အား ျပိဳင္ဆိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနျပီး၊ အိႏၵိယပင္လယ္မွာေတာ႔ အိႏၵိယနဲ႔ ျပိဳင္ဆိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။

ေမး။ ၂၁ ရာစုမွာ တရုတ္ဟာ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းပါ၀ါ (Ming) နဲ႔ ကုန္းေျမပါ၀ါ (Yuang) ကို ေပါင္းစုစည္းဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္ ၾကီးၾကီးနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာ ျမင္ရတာ အလြန္စိတ္၀င္စားဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ခင္ဗ်ားအျမင္ေတြ လုပ္ပါဦး။

ခ်မ္း။ စိန ဗဟိုျပဳမွႈစနစ္ (中華思想) က တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီမွာ အဓိက အခန္းက႑က အေရးပါ ေနေသးတယ္။ မင္းဆက္စိုးစံတဲ႔ေခတ္မွာ က်ဴးေက်ာ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အညံ့ခံဖို႔ ေတာင္းဆိုျခင္းဟာ နည္းဗ်ဴဟာပဲ။ ၂၁ ရာစုမွာက်ေတာ႔ ဒီနည္းက ေခတ္ေအာက္သြားျပီ။ ေပက်င္းအစိုးရက ‘ပါ၀ါအေပ်ာ႔ ေပၚလစီ’ ကို စတင္အသံုးျပဳလာတယ္။ တရုတ္ဟာ အရင္ မြန္ဂိုစစ္တပ္ေတြ က်ဴးေက်ာ္ခဲ႔တဲ႔ ယူေရးရွားေဒသ အားလံုးကို ဩဇာျပန္လႊမ္းဖို႔ မတတ္ႏိုင္ဦးေတာ႔၊ အဲသေလာက္မ်ားမ်ား ထိန္းထားႏိုင္ဖို႔ လိုခ်င္ေနပါတယ္။

ေပက်င္းဟာ ခ်င္ (မန္ခ်ဳး) မင္းဆက္ လက္ထက္မွာ ျဗိတိသွ်အိႏၵိယနဲ႔ တရုတ္တို႔အၾကား နယ္နမိတ္လိုင္း သတ္မွတ္ေရးဆြဲထားတဲ႔ the McMahon မ်ည္းကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ျငင္းဆိုပါတယ္။ ဒါက သူတို႔ရဲ႕ အင္ပါယာ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ ခ်ဲ႔ထြင္လိုတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ျပသေနပါတယ္။ မင္း မင္းဆက္ဟာ ဂ်ပန္၊ ေတာင္အာရွ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွတို႔နဲ႔ ကနု္သြယ္ေရး အသံုးျပဳဖို႔ ပယ္လယ္လမ္းေၾကာင္းေတြ တည္ေထာင္ခဲ႔တယ္။ အခု ေပက်င္းအစိုးရကလည္း အဲဒီ ျဖစ္ရပ္ႏွစ္ခုကို ျပန္ေပါင္းစပ္ဖို႔ အိပ္မက္မက္ေနၾကတယ္ေလ။

ေမး။ ‘ေျမာက္ကိုရီယားနဲ႔ ျမန္မာၾကားက မိစာၦ၀င္ရိုးတန္း’ ဆိုျပီး ခင္ဗ်ားေရးခဲ႔တယ္။ ဒါေပမဲ႔ မိစာၦ၀င္ရိုးက ပါကစၥတန္နဲ႔ အီရန္အထိ ခ်ဲ႕ကားေနျပီ။ အဲဒီ မိစာၦအင္ပါယာ ေနာက္ကြယ္မွာ တရုတ္က အဓိကဗဟိုဆံုခ်က္မွာ ရွိေနသလား။

ခ်မ္း။ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီယားၾကားမွာက မိစာၦ၀င္ရိုးတန္းက ထူေထာင္ျပီးသားပါ။ သို႔ေပမယ္႔ ေပက်င္းအစိုးရ စပြန္ဆာ ေပးမွႈေအာက္မွာ အီရန္နဲ႔ ပါကစၥတန္ အထိ ခ်ဲ႔ကားဖို႔ကေတာ႔ ယဥ္ေက်းမွႈနဲ႔ ဘာသာေရးတို႔ေၾကာင္႔ အဟန္႔အ တား ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ အဲဒီ မူဆလင္ႏိုင္ငံႏွစ္ႏိုင္ငံက ဆယ္စုႏွစ္အခ်ဳိ႕ တရုတ္နဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ မဟာမိတ္အျဖစ္ ဆက္ရွိေနပါလိမ္႔မယ္။

ေမး။ ေနာက္ဆံုး ေမးခြန္းေမးပါရေစ။ ခင္ဗ်ားက်ေနာ္႔ကို ေျပာခဲ႔ဖူးတာရွိတယ္။ '၂၁ ရာစု ေဟာဒီကမၻာျဂိဳဟ္ေပၚမွာ ေနထုိင္ၾကမယ္႔ လူေတြဟာ လြတ္လပ္မွႈ ခံစားၾကရမလား၊ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာပဲ ေနထုိင္သြားၾကရမလား ဆိုတာဟာ အထူးသျဖင္႔ က်ေနာ္တို႔ တရုတ္ကို ဘယ္လိုဆန္႔က်င္ ျပဳမူသြားၾကမလဲဆိုတဲ႔ အေပၚမွာ တည္မွီေနတယ္လို႔' ဆိုခဲ႔တယ္။ ဒါ ခင္ဗ်ားက်ေနာ္တို႔ကို ေျပာခ်င္တဲ႔ဟာပဲလား။

ခ်မ္း။ ဆင္ျမဴရယ္လ္ ဟန္တင္တန္ က၂၁ ရာစုဟာ ‘ယဥ္ေက်းမွႈေတြ တိုးေဆာင္႔မယ္႔ ေခတ္’ လို႔ ခန္႔မွန္းခဲ႔တယ္။ ဒါမွန္လာတာပဲေလ။ ဒါကို ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အာဏာရွင္စနစ္တို႔အၾကား တိုးတိုက္ကုန္တာလို႔လည္း အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုႏိုင္တာပဲ။

၁၉၈၉ ခုုႏွစ္မွာ ဒလိုင္းလားမားကို ႏိုဘယ္ဆုေပးေတာ႔ တရုတ္က ႏိုဘယ္ဆုေကာ္မတီကို အျပစ္တင္ခဲ႔တယ္။ အဲဒီ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ၾကီးက တိဘက္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင္႔ ရရွိဖို႔ အျမဲ ေဆာ္ဩေနတဲ႔သူပါ။ အခု လ်ဴေရွာင္ဘိုကို ဆုခ်ီးျမွင္႔လို႔ ေကာ္မတီကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္္ေနျပန္ျပီ။ ေပက်င္းဟာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင္႔အေရးကို ဆန္႔က်င္တဲ႔ဖက္က ရပ္ေနတယ္။

ဒီေနရာမွာ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြက အစိုးရမ်ားနဲ႔ တရုတ္အၾကားက ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္း မ်ားမ်ားစားစား က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားမေနသင္႔ဘူး။ အဲဒီႏိုင္ငံေတြက ျပည္သူေတြဟာ သူတို႔အာဏာရွင္ေတြ ေတြးထင္သေလာက္ တံုးအေနၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ အီလက္ထေရာနစ္ဆက္သြယ္ေရးေခတ္မွာ လစ္ဘရယ္လစ္ဇင္က ေတာမီးလို ျမန္ျမန္ၾကီး ျပန္႔ႏွံ႔ေနပါတယ္။ လူထုေတြရဲ႕ လြတ္လပ္မွႈရွာပံုေတာ္ဟာ ေအာင္ျမင္ပါလိမ္႔မယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေစာင္႔ၾကရပါမယ္။

ရည္ညြန္း။ The Liberty Web
____________________________________________