အားကစားေလာကမွာ ကမၻာ့ဖလားေဘာလံုးျပိဳင္ပဲြေရ အားလံုးသိကတ္ေတအတုိင္း လူႀကည့္အမ်ားဆံုး၊ လူတိအႀကိဳက္ဆံုး ျပိဳဳင္ပဲြ တစ္ပဲြျဖစ္ပါေရ။ ကမၻာ့ဖလားေရာက္တိုင္း တကမၻာလံုးေရ ေပ်ာ္ရႊင္မွဳတိ၊ စုေ၀းပဲြတိနာင့္ ႏိုးႀကားဆူညံ နိန္တတ္ပါေရ။ ေယေကေလ့ ကမၻာ့ဖလားနာင့္ ပတ္သက္လာေက လူအမ်ားမသိကတ္ေတ စိတ္၀င္စားစရာတစ္ခုကလည္း ဟိနိန္ပါေရ။ ယင္းခ်င့္ကေတာ့ အႏိုင္ရအသင္းေရ အႏိုင္ရဆုဖလားကို ကိုယ္ပိုင္အနိန္နာင့္ မပိုင္ဆိုင္ရျခင္းပါ။ ေရႊ ၁၈ ကဲရတ္ နာင့္ လုပ္ထားျပီးေက ၃၆ စင္တီမီတာရွည္ေရ ယင္းဆုႀကီးကို ျပိဳင္ပဲြမက်င္းပေရ အခ်ိန္တိမွာ အမ်ားမသိႏိုင္ေရ လွ်ိဳ႕၀ွက္နိန္ရာတစ္နိန္ရာမွာ ေသာ့ခတ္သိမ္းထားတတ္ပါေရ။
အဂုလက္ဟိ ဆုဖလားဒီဇိုင္းမတိုင္ခင္ အယင္က ဂ်ဴးလ္စ္ရီးမက္ (Jules Rimet Trophy)ဆိုေရ ဆုဖလားကို ၁၉၃၀ကနိန္ ၁၉၇၀ခုႏွစ္ထိ ပီးအပ္ခပါေရ။ ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ဖီဖာ၏ ဥကၠဌ ျပင္သစ္လူမ်ိဳး ဂ်ဴးလ္စ္ရီးမက္ကို အစဲြျပဳလုိ႕ ေခၚထားျခင္းျဖစ္ပါေရ။ သူ႕၏ ပထမဆံုးဆုကို ယင္းႏွစ္(၁၉၃၀)က ႏိုင္ေရ ယူရုေဂြး အသင္းကို ခ်ီးျမွင့္ခပါေရ။
ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းမွာေတာ့ခါ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ျပိဳင္ပဲြအႏိုင္ရ အီတလီအသင္းက ယင္းဆုဖလားကို ထိန္းသိမ္းခြင့္ရခပါေရ။ စစ္အတြင္း နာဇီတိ လုဖို႕စြာကို ေႀကာက္လို႕ ဖိနပ္ထည့္ေရ ဘူးထဲမွာ ထည့္ျပီးေက ကုတင္ေအာက္ထဲမွာ ၀ွက္လို႕ သယ္ယူျခင္းတိကို လုပ္ခကတ္ေတလုိ႕လည္း သိရပါေရ။
၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ဖလားကို အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပါခပါေရ။ ပဲြမစခင္ ၄ လအလို မက္ရွ္လ ၂၀ ရက္နိန္႕မွာ ယင္းဆုဖလား အခိုးခံရပါေရ။ ၀က္စ္မီနစ္စတာ ဆန္ဒရယ္ ခန္းမႀကီး (Westminster Central Hall)ထဲမွာ အမ်ားျပည္သူတိ ႀကည့္ရွဳႏိုင္ေအာင္ ျပသထားစြာကနိန္ ခုိးလားျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္ထပ္ ၇ ရက္ႀကာျပီးခါမွ လန္ဒန္ျမိဳ႕ေတာင္ဘက္က ဥယ်ာဥ္တစ္ခု၏ ျခံဳတိႀကားမွာ လားတိခီပါေရ။ ပိတ္ကဲယ္ (Pickles)လို႕ေခၚေရ ီခီြးတစ္ေကာင္က ျခံဳႀကားထဲက သတင္းစာတစ္ေစာင္ကို လားဆဲြခီစြာကနိန္ သတင္းစာ စာရြက္တိနန္႕ ပတ္ထားေရ ဆုဖလား ထြက္က်လာေရလုိ႕ ေျပာပါေရ။ ယင္းခြီးကယ္လုိက္လို႕ အဂၤလိပ္တိလည္း မ်က္လံုးျပဴးမ်က္ဆံျပဴးျဖစ္နိန္စြာကနိန္ သက္သာရာ ရလားကတ္ပါေရ။
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ကို ေရာက္လာေရခါ ဘရာဇီးအသင္းက သံုးႀကိမ္ေျမာက္အျဖစ္ ႏိုင္ခပါေရ။ ယင္းအတြက္ေႀကာင့္ ဂ်ဴးလ္စ္ရီးမက္ခ်မွတ္ခေရအတိုင္း ဘရားဇီးအသင္းက သံုးႀကိမ္ေျမာက္ႏိုင္လို႕ ဆုဖလားကို အပိုင္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ရခပါေရ။ ေယေကေလ့ ကံဆိုးစြာနန္႕ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ အခုိးခံရလုိ႕ ေပ်ာက္ဆံုးလားခရပါေရ။ (အဂုလက္ဟိ ဖီဖာ ဥပေဒအရဆိုေက သံုးႀကိမ္ႏိုင္ေကေလ့ ဆုဖလားကို မပီးပါ။ ဆုဖလားမူရင္းကို အႏိုင္ရေရ အသင္းက ေနာက္ပဲြမတိုင္ခင္ထိ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ပါေရ။ ျပီးခါမွ ယင္းနန္႕ဆင္တူတစ္ခုကို ပီးပါေရ။ မူရင္းမွာ ေရႊအတံုးလိုက္ပါျပီးေက သူ႕ကိုယ္ပြားမွာက ေရႊအျပားေခ်ေလာက္ပဲ ပါ ပါေရ။)
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကမၻာ့ဖလားပဲြအတြက္ ဆုဖလားလုပ္ဖို႕ ဒီဇိုင္းတိကို ဖီဖာက လက္ခံခပါေရ။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၇ ႏိုင္ငံက ဒီဇိုင္းေပါင္း ၅၃ခုကို ပီးပို႕ခကတ္ပါေရ။ ယင္းအထဲကမွ အီတလီလူမ်ိဳးအႏုပိုင္ညာရွင္ ဆီလ္ဗီယို ဂါဇန္နီဂါ (Silvio Gazzaniga) ဆဲြခေရ အဂုလက္ရွိဖလားဒီဇိုင္းကို ရြီးခ်ယ္ခစြာ ျဖစ္ပါေရ။ လက္ဟိစာရင္းအရဆိုေက ဘရားဇီးက ၅ ႀကိမ္၊ အီတလီက ၄ ႀကိမ္၊ ဂ်ာမနီက ၃ ႀကိမ္နန္႕ အမ်ားဆံုးႏိုင္ေရ ႏိုင္ငံတိအျဖစ္ ဦးေဆာင္နိန္ကတ္ပါေရ။
အဂုလက္ဟိ ဆုဖလားဒီဇိုင္းမတိုင္ခင္ အယင္က ဂ်ဴးလ္စ္ရီးမက္ (Jules Rimet Trophy)ဆိုေရ ဆုဖလားကို ၁၉၃၀ကနိန္ ၁၉၇၀ခုႏွစ္ထိ ပီးအပ္ခပါေရ။ ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ဖီဖာ၏ ဥကၠဌ ျပင္သစ္လူမ်ိဳး ဂ်ဴးလ္စ္ရီးမက္ကို အစဲြျပဳလုိ႕ ေခၚထားျခင္းျဖစ္ပါေရ။ သူ႕၏ ပထမဆံုးဆုကို ယင္းႏွစ္(၁၉၃၀)က ႏိုင္ေရ ယူရုေဂြး အသင္းကို ခ်ီးျမွင့္ခပါေရ။
ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းမွာေတာ့ခါ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ျပိဳင္ပဲြအႏိုင္ရ အီတလီအသင္းက ယင္းဆုဖလားကို ထိန္းသိမ္းခြင့္ရခပါေရ။ စစ္အတြင္း နာဇီတိ လုဖို႕စြာကို ေႀကာက္လို႕ ဖိနပ္ထည့္ေရ ဘူးထဲမွာ ထည့္ျပီးေက ကုတင္ေအာက္ထဲမွာ ၀ွက္လို႕ သယ္ယူျခင္းတိကို လုပ္ခကတ္ေတလုိ႕လည္း သိရပါေရ။
၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ဖလားကို အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပါခပါေရ။ ပဲြမစခင္ ၄ လအလို မက္ရွ္လ ၂၀ ရက္နိန္႕မွာ ယင္းဆုဖလား အခိုးခံရပါေရ။ ၀က္စ္မီနစ္စတာ ဆန္ဒရယ္ ခန္းမႀကီး (Westminster Central Hall)ထဲမွာ အမ်ားျပည္သူတိ ႀကည့္ရွဳႏိုင္ေအာင္ ျပသထားစြာကနိန္ ခုိးလားျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္ထပ္ ၇ ရက္ႀကာျပီးခါမွ လန္ဒန္ျမိဳ႕ေတာင္ဘက္က ဥယ်ာဥ္တစ္ခု၏ ျခံဳတိႀကားမွာ လားတိခီပါေရ။ ပိတ္ကဲယ္ (Pickles)လို႕ေခၚေရ ီခီြးတစ္ေကာင္က ျခံဳႀကားထဲက သတင္းစာတစ္ေစာင္ကို လားဆဲြခီစြာကနိန္ သတင္းစာ စာရြက္တိနန္႕ ပတ္ထားေရ ဆုဖလား ထြက္က်လာေရလုိ႕ ေျပာပါေရ။ ယင္းခြီးကယ္လုိက္လို႕ အဂၤလိပ္တိလည္း မ်က္လံုးျပဴးမ်က္ဆံျပဴးျဖစ္နိန္စြာကနိန္ သက္သာရာ ရလားကတ္ပါေရ။
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ကို ေရာက္လာေရခါ ဘရာဇီးအသင္းက သံုးႀကိမ္ေျမာက္အျဖစ္ ႏိုင္ခပါေရ။ ယင္းအတြက္ေႀကာင့္ ဂ်ဴးလ္စ္ရီးမက္ခ်မွတ္ခေရအတိုင္း ဘရားဇီးအသင္းက သံုးႀကိမ္ေျမာက္ႏိုင္လို႕ ဆုဖလားကို အပိုင္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ရခပါေရ။ ေယေကေလ့ ကံဆိုးစြာနန္႕ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ အခုိးခံရလုိ႕ ေပ်ာက္ဆံုးလားခရပါေရ။ (အဂုလက္ဟိ ဖီဖာ ဥပေဒအရဆိုေက သံုးႀကိမ္ႏိုင္ေကေလ့ ဆုဖလားကို မပီးပါ။ ဆုဖလားမူရင္းကို အႏိုင္ရေရ အသင္းက ေနာက္ပဲြမတိုင္ခင္ထိ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ပါေရ။ ျပီးခါမွ ယင္းနန္႕ဆင္တူတစ္ခုကို ပီးပါေရ။ မူရင္းမွာ ေရႊအတံုးလိုက္ပါျပီးေက သူ႕ကိုယ္ပြားမွာက ေရႊအျပားေခ်ေလာက္ပဲ ပါ ပါေရ။)
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကမၻာ့ဖလားပဲြအတြက္ ဆုဖလားလုပ္ဖို႕ ဒီဇိုင္းတိကို ဖီဖာက လက္ခံခပါေရ။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၇ ႏိုင္ငံက ဒီဇိုင္းေပါင္း ၅၃ခုကို ပီးပို႕ခကတ္ပါေရ။ ယင္းအထဲကမွ အီတလီလူမ်ိဳးအႏုပိုင္ညာရွင္ ဆီလ္ဗီယို ဂါဇန္နီဂါ (Silvio Gazzaniga) ဆဲြခေရ အဂုလက္ရွိဖလားဒီဇိုင္းကို ရြီးခ်ယ္ခစြာ ျဖစ္ပါေရ။ လက္ဟိစာရင္းအရဆိုေက ဘရားဇီးက ၅ ႀကိမ္၊ အီတလီက ၄ ႀကိမ္၊ ဂ်ာမနီက ၃ ႀကိမ္နန္႕ အမ်ားဆံုးႏိုင္ေရ ႏိုင္ငံတိအျဖစ္ ဦးေဆာင္နိန္ကတ္ပါေရ။
0 comments:
Post a Comment